Rau cải Xanh rất nhiều vitamin A, B, C, D, chất caroten, anbumin, a-xit nicotic… có tác dụng tốt cho sức khỏe. Vì vậy có thể thường xuyên sử dụng trong bữa ăn hàng ngày. Để rau cải xanh sinh trưởng, phát triển tốt, đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm cho người sản xuất, người tiêu dùng. Đề nghị bà con nông dân quan tâm, thực hiện tốt một số biện pháp kỹ thuật sau: 1. Thời vụ: Rau cải Xanh có thể trồng được quanh năm, nhưng thích hợp nhất là vụ Đông xuân (tháng 10- 3 năm sau). 2. Chọn và làm đất: - Chọn đất thịt nhẹ (cát pha), đất tốt, không bị ngập úng,.. độ pH từ 5,6- 6,8; - Cày bừa tơi xốp, sau đó phơi ải khoảng 1 tuần để diệt sâu bệnh; - Lên luống cao từ 15- 20cm, mặt luống rộng từ 1,2- 1,4m, rãnh luống 25- 30cm, đảm bảo thoát nước tốt (không bị ngập úng), trước khi trồng cần xử lý đất bằng vôi bột để diệt mầm mống sâu bệnh. 3. Chọn và xử lý hạt giống: Hạt giống nên mua ở những nơi có nguồn gốc rõ ràng, tin cậy; trước khi gieo hạt cần ngâm vào nước ấm từ 30- 35oc (2 sôi, 3 lạnh) trong thời gian 2- 4 giờ, sau đó vớt ra để ráo rồi ủ trong khăn ẩm, từ 10- 12 giờ, khi nào hạt giống nứt nanh, nảy mầm thì đem đi gieo. 4. Lượng phân bón cho 1 sào (360m2) và cách bón: - Phân chuồng ủ hoai mục: 300- 400 kg; phân vi sinh 15- 20kg; đạm ure: 5- 6kg; kalyClorua: 4- 5kg; Su pe lân 7- 10kg. Ngoài ra, giai đoạn cây con có thể bổ sung thêm phân bón lá để rau sinh trưởng, phát triển nhanh hơn; - Cách bón: Bón lót toàn bộ số phân trên theo hàng, ở độ sâu 7- 10cm và lấp đất kỹ trước khi gieo hạt giống. 5. Lượng giống và cách gieo: - Nếu trồng bằng cây con thì đỡ tốn giống, nhưng mất nhiều công, mà lâu được thu hoạch. Nên gieo hạt trực tiếp theo hàng để tiện chăm sóc, nhanh được thu hoạch; mỗi sào (360m2) cần 100- 150g hạt, trước khi gieo, cần rạch hàng sâu 7- 10cm, hàng cách hàng 15- 20cm, rải phân đều vào rãnh, lấp đất mỏng 2- 3cm, sau đó mới tiến hành gieo hạt (mỗi hạt cách nhau 1- 2cm). Nếu gieo sạ trực tiếp trên mặt luống, trước khi gieo cần rải phân lên luống và trộn đều với lớp đất mặt sâu từ 5- 7cm, sau đó mới gieo hạt theo khoảng cách hàng cách hàng 2- 3cm và mỗi hạt cách nhau 2- 3cm, để sau này đỡ phải tỉa thưa nhiều. Sau khi gieo xong, dùng cào nhỏ, cào nhẹ lớp đất mặt sâu khoảng 1cm hoặc rải một lớp trấu mỏng lên khoảng 1cm cho kín hạt. Nếu mùa nắng cần phủ thêm một lớp lưới đen để giữ ẩm theo kiểu mái vòm, cao từ 0,3- 0,4m, khi nào cây mọc đều, ra lá thật thì bỏ lưới đen ra. 6. Chăm sóc: - Khi gieo hạt xong cần tưới nước ngay và giữ ẩm thường xuyên. Nếu đất khô nhanh thì ngày tưới 2 lần vào sáng sớm và chiều mát. Những ngày nắng nóng nên dùng lưới đen che nắng giai đoạn cây con và mới gieo để hạt nảy mầm đều; những ngày mưa to, mưa nhiều phải dùng ly non trắng che phủ luống, theo kiểu mái vòm cao khoảng 0,3- 0,4m để rau không bị dập lát, sinh trưởng tốt, hạn chế sâu bệnh, độ ẩm và rửa trôi phân bón,.. (khi hết mưa, trời khô ráo cần bỏ ly non ra)
- Sau khi gieo hạt 5- 7 ngày, thường xuyên tiến hành nhổ cỏ, tỉa thưa những chỗ dày cho phù hợp, kết hợp làm cỏ, phá váng, vun nhẹ vào gốc để rau phát triển thuận lợi. Nếu thấy rau sinh trưởng chưa tốt có thể dùng thêm phân bón lá để phun lên lá hoặc hòa thật loãng phân đạm với ka ly tưới nhẹ vào cạnh gốc, sau đó tưới lại bằng nước sạch. * Chú ý: Ngừng tưới đạm, ka ly và phun phân bón lá cho rau trước khi thu hoạch 10- 15 ngày. 7. Phòng trừ sâu, bệnh hại: Rau cải thường bị các sâu bệnh hại chủ yếu như: Sâu tơ, sâu xanh, bọ nhảy, bệnh lỡ cổ rễ (Rhizoctonia solani), thối nhũn (Erwinia carotovora),… - Đối với sâu xanh, sâu tơ: Áp dụng theo phương pháp quản lý dịch hại tổng hợp như: Bố trí thời vụ thích hợp; luân canh cây trồng không cùng ký chủ như lúa, ngô… trồng xen với cây họ cà để đuổi được bướm sâu xanh, sâu tơ; thường xuyên vệ sinh đồng ruộng hủy bỏ tàn dư cây trồng; tưới phun mưa vào buổi chiều có tác dụng ngăn cản việc giao phối và đẻ trứng của sâu, sâu con có thể bị rửa trôi; sử dụng thiên địch của sâu xanh, sâu tơ như nhóm bắt mồi, nhóm vi sinh vật gây bệnh,.. Ngoài ra có thể luân phiên sử dụng các loại thuốc tiếp xúc và thấm sâu như: Padan 95 SP, Trebon 10EC, Sherpa 25EC… để phun trừ, khi phun phải phun kỹ ở mặt dưới lá. - Bọ nhảy: Làm sạch cỏ dại, phát quang bờ bụi ven ruộng,..; luân canh rau với lúa nước. Nếu không có điều kiện luân canh với lúa nước thì sau mỗi vụ trồng nên rắc 15- 20kg vôi bột/sào, sau đó cày lật phơi khô hoặc cho nước vào ngâm (thời gian cho đất nghỉ khoảng 25-30 ngày). Khi mật độ Bọ nhảy cao có thể dùng luân phiên một trong các loại thuốc để phun trừ như: Endosal, Cyclodan, Polytrin P440ND, Forwathion 50EC, Cyperan 25EC hoặc Alphan 50EC, Trutat 0.32EC. Trước khi phun nên kết hợp tưới ngập 2/3 rãnh để dòi chui lên lớp đất mặt, sau đó phun thuốc tỷ lệ chết sẽ cao hơn. - Bệnh lở cổ rễ, chết cây con (bộ rễ cây thường bị thối đen): Nấm thường xuyên có ở trong đất, nên trước khi gieo trồng cần phải phun bằng một trong các loại thuốc như: Ridomil Gold, Mancozeb, Zineb theo hướng dẫn của nhà sản xuất; gieo trồng với mật độ thích hợp, không tưới nước quá ẩm, không bón quá nhiều đạm và nhất là đạm nitrate. * Chú ý: Nên ưu tiên sử dụng thuốc BVTV có nguồn gốc sinh học, thảo mộc; sử dụng thuốc BVTV theo nguyên tắc 4 đúng, đảm bảo thời gian cách ly và có thể thu hoạch sớm hơn để không phải phun trừ. 8. Thu hoạch: Sau trồng 25- 30 ngày có thể thu hoạch được, cần thu hoạch rau đúng lúc để đảm bảo năng suất, chất lượng và thời gian cách ly. Sau khi thu hoạch phải tiến hành rửa rau và cho vào bao bì trước khi vận chuyển đến nơi tiêu thụ./. Đỗ Anh Dũng - TTKN tỉnh Thái Nguyên